Dakong Kasaulugan sa Kasal ni Peleus ug Thetis
Source: http://www.mlahanas.de/Greeks/Mythology/Images/PeleusThetisWtewael.jpg
Sa
kasal ni Peleus, hari sa mga Myrmidon, ug Thetis, usa ka nimpa sa dagat, adunay
dakong kasaulugan sa Olympus. Tanan mga diyos ug diyosa gi-imbitar. Kay tungod
way labot si Eris, diyosa sa kagubot, naglagot siya ug nitunga sa kasal para
ilabay sa tungod nila ang usa ka bulawanong mansanas. Sa mansanas adunay
nakasuwat nga “Para sa pinakamatahom,” ug giilugan ni nila Aphrodite (diyosa sa
gugma ug kaanyag), Athena (diyosa sa kaalam ug guera), ug Hera (diyosa sa kasal),
maong gihatag kang Zeus (hari sa mga diyos sa Olympus) ang katungdanan sa
pagpili.
Wala
nisugot si Zeus maong gihatag niya ang paghusga kang Paris, usa ka pastol sa
bukid Ida. Gipapili sa mga diyosa si Paris sa mga gasa nga ilang gihalad
kaniya; gahum gikan kang Hera, himaya ug kaalam kang Athena, ug ang pinakamaanyag
nga babaye sa kalibutan kang Aphrodite. Sa sikat nga paghukom ni Paris, gihatag
niya ang mansanas ni Aphrodite.
Human
nakabalik si Paris sa iyang harianong pamilya sa Troy, gibisitahan niya ang
Sparta ug nahigugma siya sa reyna sa siyudad, si Helen (anak ni Zeus ug Leda)
nga ang pinakamaanyag nga babaye sa kalibutan. Sa usa ka tungang-gabii,
nagtaban ang duha ug nangita’g dalangpan sa Troy, kuyug ang daghang bahandi sa
Sparta. Naglagot si Menelaus, bana ni Helen ug hari sa Sparta, maong nangayo
siya’g tabang ni Agamemnon, iyang igsoon ug hari sa Mycenae.
Ang Gugma ni Paris ug Helen (Pamintal ni Jacques-Louis David)
Source: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/27/Jacques-Louis_David_-_The_Loves_of_Paris_and_Helen_-_WGA6057.jpg
Nahibaw-an
sa mga Griyego kung asa nagtago ang duha ug gitapok nila ang labing dakong hukbo
nga gikan sa mga tigpangulitawo nga nanumpa nga panalipdan si Helen. Si
Agamemnon ang gipiling komander sa armadang mupagparot sa Troy.
Niingon
si Calchas, propeta sa hukbo, nga dili mapildi ang Troy kung wala si Achilles,
anak ni Peleus ug Thetis. Gitago ug gipagpakaarun-ingnon nga babaye si Achilles sa iyang mga ginikanan sa usa ka
templo sa Scyros. Giilad siya ni Odysseus, hari sa Ithaca, sa pagbutang ug
armas atubangan sa mga babaye didto. Gisuway ni’g kab-ot ni Achilles maong
nahibaw-an siya. Gipakuyug pod si Patroclus, ig-agaw ug buotang higala ni
Achilles, sa iyang amahan, si Menoitos, sa paglawig sa laki.
Ang Pagsakripisyo ni Iphigenia kang Artemis
Source: https://usercontent2.hubstatic.com/12825823_f520.jpg
Ang
Griyego nga armada sa usa ka libong mga barko kay nagtapok sa Aulis. Nalangay
sila sa mga higanteng bawud ug kusug nga hanging gipadala ni Artemis, diyosa sa
pangayam, kay sa pampahambog ni Agamemnon. Sa iyang kadesperado nga mapakalma
ang diyosa, gisakripisyo niya ang iyang anak, si Iphigenia, sa taas nga altar human
niadto ang dalaga sa Aulis sa bakak nga pagpakasal daw niya kang Achilles.
Niabot
ang kasundalohan sa mga Griyego sa baybayon sa Troy, ug nagpadala sila ug tawo
para hangyuon si Helen ug ang bahandi sa Sparta. Gikalimod sila sa mga Trojan
maong nagsugod ang pinatyanay nga nagdugay ug pipila ka tuig.
Siyete
ang kinamaayohan nga mga lider sa mga Griyego: si Menelaus, Agamemnon,
Achilles, ang dako-dakong Ajax (prinsipe sa Salamis), Odysseus, Diomedes (bayani
sa Argos), ug si Nestor (hari sa Pylos).
Sa
ika-napulo nga tuig sa gubat, gi-insulto ni Agamemnon si Apollo (diyos sa adlaw
ug musika) human gikuha niya si Chryseis (anak sa usa ka pari ni Apollo) ug
gihimo niya’g ulipon ang dalaga. Sa nuwebe ka adlaw, daghang mga Griyego ang
namatay sa peste nga panimawos ni Apollo. Sa kaning problemaha, dako ang lalis
sa duhang labing importanteng manggugubat sa mga Griyego: si Achilles ug si
Agamemnon. Gipugos ni Achilles ang komander nga iuli si Chryseis sa iyang
amahan.
Gikuha
usab ni Agamemnon ang babayeng ulipon ni Achilles, si Briseis, ug si Achilles,
sa iyang kalagot, kay wala na siya niapil sa guera kuyug si Patroclus ug ang
iyang mga manggugubat, ang Myrmidons. Nangayo ug tabang si Achilles sa iyang
inahan, si Thetis, sa pagpahangyo kang Zeus nga tabangan ang mga Trojan sa
gubat ug nisugot si Zeus kay natabangan siya ni Thetis sauna.
Sa
pagkawa ni Achilles, gisabutan sa duha ka kampo ang armistisyo, ug ang paghuman
sa gubat sa usa ka duwelo tali ni Paris ug Menalaus. Bag-o mapatay ni Menelaus
iyang ribal sa gugma, gisalba ni Aphrodite si Paris, ug naguba ang armistisyo maong
nipadayon ang kombate. Daghan pod ang gipatay ni Diomedes, ang paborito ni
Athena. Apil sa iyang gitiklo ang anak ni Aphrodite, si Pandarus. Nasamaran pod
ni Diomedes ang labing gamhanan nga diyosa ug diyos: si Aphrodite sa pupolan sa
pagsuway niya’g salba sa iyang anak, ug si Ares nga naunay sa iyahang kagaulingon
nga bangkaw nga gilabay balik ni Diomedes niya.
Niabot
ang panahon nga gipasidunggan na ni Zeus ang saad niya kang Thetis ug nidako
ang kadaugan sa mga Trojan sa pamunuan ni Hector. Gisuway ug hangyo ni Nestor,
maayong manggugubat sa mga Griyego, Odysseus, ug Agamemnon si Achilles nga mubalik sa gubat sa
pamaaging paghalad ug mga gasa kaniya, pero wala gidawat ni Achilles ang mga
gasa.
Nihangyo
pod si Patroclus nga pabalikon siya sa gubat. Nisugot si Achilles ug gihatag
niya ang iyang armadura ug karwahe kang Patroclus aron mutoo ang ilahang mga
kalaban nga nibalik na si Achilles. Gipatay si Patroclus ni Hector, ug sa
kaguol ug kasuko ni Achilles, nibalik siya sa guera, nagsul-ob ug bag-ong armadura
nga gihimo ni Hephaestus (diyos sa kayo) para kaniya.
Ang Pagguroy ni Achilles sa Patay'ng Lawas ni Hector
Source: http://www.artble.com/imgs/0/b/f/815561/390336.jpg
Daghang
mga manggugubat nga Trojan ang gipamatay ni Achilles. Human gigukod niya si
Hector, ug ikatulo nilang gituyok ang bungbong sa Troy. Brutal nga kamatayon
ang namatod ni Hector sa mga kamot ni Achilles. Gihigtan sa karwahe ni Achilles
ug giguroy ang patay’ng lawas ni Hector libot sa bungbong sa Troy. Giuli si
Hector kang Priam human gipakita ang iyang sinsirong pagpangaliyupo kang
Achilles.
Nakakuha’g
bag-ong sangga ang mga Trojan. Niabot ang mga hukbo gikan sa Ethiopia nga gipangulohan
sa ilahang prinsipe, si Memnon, anak ni Tithonus and Eos (diyosa
sa kadlawon). Gipatay ni Achilles si Memnon para ipanimalos niya ang pagbuno
kang Antilochus, anak ni Nestor. Unya, samtang nisulod na si Achilles sa Scaean
nga ganghaan, naigo ang iyang tikod sa pana ni Paris nga gitabangan ni Apollo.
Namatay si Achilles kay ang iyang tikod maoy naghiusa nga parte sa iyang lawas
nga madutlan sa armas.
Giilugan
ang bantogang armadura ni Achilles. Nagduwelo si Odysseus ug ang dako-dakong
Ajax, ikaduha ni Achilles sa pinakakusgan ug pinakaambongan sa hukbo sa mga Griyego.
Naghikog si Ajax human napildi siya ni Odysseus sa sangka para sa armadura.
Human
sa pagpanglantaw ni Calchas sa kapildihon sa Troy, gikuha sa mga Griyego si
Neoptolemus, anak ni Achilles ug Deidamia, ug si Philoctetes, bantogan nga
magpapana ug Griyego nga bayani . Naa ni Philoctetes ang labing importanteng
pana ug bulawog ni Heracles nga gigamit niya sa pagpasakit kang Paris.
Nibalik
si Paris sa iyang permiro nga asawa sa Ida, si Oenone, usa ka nimpa sa bukid
nga iyang gibiyaan para ni Helen. Sa kakapoy ug paghuwat sa iyang bana, wala
gialim ni Oenone ang labing patal nga samad ni Paris maong namatay ang lalaki.
Sa kaguol, naghikog si Oenone.
Sa
Troy, gilalisan sa duhang igsoon, si Helenus ug Deiphobus, kung kinsay mabana
ni Helen kay namatay na ang ilahang manghud nga si Paris. Gipili sa mga tawo sa
dakbayan si Deiphobus maong nilayas si Helenus sa kalagot.
Nadakpan
ni Odysseus si Helenus ug nahibaw-an sa mga Griyego nga mananag-an pod siya
pariha sa iyang igsoon nga si Cassandra. Gipugos nila ug tug-an ang prinsipe
kung unsa’y kahuyang sa Troy, ug niingon si Helenus nga mahitabo ra ang
distroso sa Troy kung kawaton ang Palladium, usa ka imahe ni Athena nga gilama
sa kahoy nga gipagdayeg ug maayo sa mga Trojan. Sa gabiuna, gikawat nila ang
Palladium pero wala’y nahitabo.
Nagbuhat
si Odysseus ug stratehiya, ug nahunahuna niya ang Trojan Horse, usa ka dakong
kabayo nga gilama sa kahoy ug gisudlan sa mga manggugubat nga mga Griyego.
Nitago ang ubang barko sa dool nga pulo ug nagpabilin si Sinon, espiya sa mga Griyego,
nga nangilad sa mga Trojan nga nihawa na ang mga Griyego ug nagpahatag sila ug
gasa sa kadaugan sa Troy.
Malipayong Pagdawat sa mga Trojan sa 'Gasang' Gihatag sa mga Griyego
Source: http://wp.production.patheos.com/blogs/1morefilmblog/files/2014/06/trojanhorse.jpg
Gisuway
ug abisohan sa mga orakulo, si Cassandra ug si Laocoon, ang mga Trojan nga dili
paminawon si Sinon, pero gikaon si Laocoon ug ang iyang mga anak sa mangtas sa
dagat ni Poseidon. Gisulod ang Trojan Horse sa bungbong sa Troy ug nagsaulog
ang mga Trojan sa ilahang “kadaogan.”
Samtang
natulog ang mga Trojan sa niadtong gabiuna, nigawas ang mga Griyego sa ilahang
gitagoan, giablihan ang ganghaan para sa ilang mga kauban, ug daghang mga Trojan
ang ilang gipamatay.
Ipag
sayong-buntag, nahitabo ang kapukanan sa Troy. Gipatay ni Neoptolemus si Priam.
Gitiklo pod ni Menelaus si Deiphobus, bag-ong bana ni Helen, ug giangkon balik
niya ang iyang asawa. Giguroy sa templo ni Athena si Cassandra ug gilugos ni
minos-minos nga Ajax, karaang tigpangulitao ni Helen ug magbabangkaw.
Ang Pagpaulipon sa mga Babaeng Binilanggo sa Troy
Source: http://www.artble.com/imgs/0/b/f/815561/974258.jpg
Ang
mga babaye sa Troy gihimo’g kabit ug ulipon sa mga Griyego nga lider. Gikuha ni
Neoptolemus si Andromache, biyuda ni Hector, samtang nahimo’g kabit ni
Agamemnon si Casssandra, ug si Hecuba, biyuda ni Priam, nahimo’g ulipon ni
Odysseus.
Naglagot
ang mga diyos ug diyosa sa mga Griyego nga lider sa gibuhat nga paghagtos sa
Troy, labi na si Athena, nga nasuko sa sakrilehiyong gibuhat ni minos-minos nga
Ajax sa paglugos niya kang Cassandra sa templo sa diyosa. Human gipakyas sa mga
Griyego nga pangulo ang pagpasilot kang Ajax, nibali ang kasuko sa diyosa
nilang tanan. Daghang mga Griyego ang namatay sa pagpahangyo ni Athena kang
Poseidon nga ipalumos ang kadaghanan sa hukbo nila. Nalumos si Ajax human
nanghambog nga bisan ang mga diyos di makatiklo niya.
Naaabtan
pod ug napulo ka tuig si Odysseus sa pag-abot niya sa iyang dakbayan, ang
Ithaca, kay tungod sa kalagot sa mga diyos, labi na si Poseidon, niya.
Mabasahan nato ang paglawig ni Odysseus sa Odyssey ni Homer.